Muuziqaa jazz Jiipsii raadiyoo irratti

Jaaz Jiipsii, jaaz kilabii ho'aa jedhamuunis kan beekamu, gosa muuziqaa bara 1930moota keessa Faransaayitti ka'eedha. Akkaataa muuziqaa namoota Roomaa fi akkaataa swing jazz yeroo sanaa walitti fida. Gosti kun gitaaraa beekamaa Django Reinhardt fi garee isaa Quintette du Hot Club de France tiin jaallatamaadha.

Muuziqaan kun meeshaalee akuustikii kanneen akka gitaara, vaayiliinii fi dachaa baasii fayyadamuu isaatiin kan beekamudha. Akkasumas akkaataa gitaara sirba adda ta'e kan "la pompe" jedhamuun beekamu kan qabu yoo ta'u, kunis dha'annaa konkolaachisaa, dha'annaa kan kennudha. Uumamni jaaz jipsii improvisational ta'uun isaa muuziqaa keessatti kalaqaa fi ofumaan ta'uu baay'ee ni hayyama.

Aartistoota jaaz jipsii baay'ee beekamoo ta'an keessaa muraasni Django Reinhardt, Stéphane Grappelli, fi Biréli Lagrène ni argamu. Reinhardt akka abbaa gosa kanaatti bal'inaan kan ilaalamu yoo ta'u, gitaara taphachuun isaa virtuosic muuziqeessitoota lakkoofsa hin qabne kakaasee jira. Grappelli, taphataa vaayiliini, yeroo baayyee Reinhardt waliin kan tumsu yoo ta'u, sagalee jazz jipsii akka guddifatu gargaareera. Lagrène gosa kana irratti ogeessa ammayyaa yoo ta'u, kalaqa fi daangaa jazz jipsy akkaataa addaa isaatiin dhiibuu itti fufeera.

Yoo deeggaraa jazz jipsy taate, buufataaleen raadiyoo kanaaf tajaajilan baay'eedha akaakuu. Kanneen baay'ee jaallataman keessaa muraasni Buufata Django, Raadiyoo Meuh, fi Raadiyoo Jaaz ni argamu. Buufatni Django guutummaatti jazz jipsii kan of kenne yoo ta'u, waraabbiiwwan kalaasikii fi hiika ammayyaa gosa kanaa walitti makame qaba. Radio Meuh buufata Faransaay yoo ta'u, jipsii jazz dabalatee gosoota muuziqaa adda addaa taphachiisudha. Raadiyoon Jaaz buufata addunyaa kan jaaz jipsii dabalatee gosoota jaaz adda addaa of keessaa qabuudha.

Xumura irratti, jaaz jipsii muuziqaa fi aadaa walitti makamuu bareedaa ta'ee fi daawwattoota addunyaa maraa booji'uu itti fufee jiruudha. Sagalee addaa fi seenaa badhaadhaa qabuun, gosti kun gara jaarraa tokkoof turuun isaa nama hin ajaa'ibu. Deeggaraa yeroo dheeraa yookiin nama haaraa gosa kanaa yoo taate, addunyaa jaaz jipsii keessatti waan baay'ee argachuu fi dinqisiifachuu qabda.