লুগাণ্ডা হৈছে উগাণ্ডাত প্ৰধানকৈ মধ্য অঞ্চলত প্ৰচলিত এটা প্ৰধান ভাষা আৰু ইয়াক ৫০ লাখতকৈ অধিক লোকৰ মাতৃভাষা বুলি অনুমান কৰা হৈছে। ই দেশৰ অন্যতম বহুলভাৱে কথিত ভাষা আৰু বুগাণ্ডা ৰাজ্যৰ চৰকাৰী ভাষা হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰে।
জোচে চেমেলিয়ন, ববি ৱাইন, জুলিয়ানা কানিওমোজিকে ধৰি কেইবাজনো জনপ্ৰিয় সংগীত শিল্পীয়ে তেওঁলোকৰ সংগীতত লুগাণ্ডা ব্যৱহাৰ কৰে। জোচে চেমেলিয়নক উগাণ্ডাৰ সংগীতৰ পিতৃ হিচাপে বহুলভাৱে গণ্য কৰা হয় আৰু তেওঁৰ সংগীতৰ বাবে তেওঁ অসংখ্য বঁটা লাভ কৰিছে। সংসদৰ প্ৰাক্তন সদস্য ববি ৱাইনেও উগাণ্ডাৰ ৰাজনৈতিক আৰু সামাজিক সমস্যাৰ সমাধানৰ বাবে নিজৰ সংগীত ব্যৱহাৰ কৰা বুলি জনা যায়।